คอปเปอร์ ซัลเฟต (Copper(II) sulfate) เป็นสารประกอบ มีสูตรทางเคมี CuSO4 โดยเกลือนี้จะอยู่ในรูปสารประกอบที่มีน้ำและไม่มีน้ำอยู่ในโมเลกุล ในกรณีที่ไม่มีน้ำอยู่ในโมเลกุล (anhydrous form)จะปรากฏสีขาวเทา หากมีน้ำอยู่ในโมเลกุล (hydrated form, CuSO4.5H2O) จะมีสีน้ำเงิน
การใช้ประโยชน์ของคอปเปอร์ ซัลเฟต
ใช้เป็นสารที่ใช้ในการวิเคราะห์ทดสอบ (analytical reagent) โดยเป็นส่วนผสมของสารละลาย Fehling’s และ Benedict’s สำหรับทดสอบน้ำตาลรีดิวซ์ (reducing sugars) ซึ่งน้ำตาลจะไปรีดิวซ์สารละลายคอปเปอร์(II) ซัลเฟต ได้ผลิตภัณฑ์เป็นตะกอนสีน้ำตาลแดงของคอปเปอร์(I)ออกไซด์ (Cu2O) นอกจากนั้น CuSO4 ยังเป็นส่วนผสมของสารละลายไบยูเรต (biuret solution) ที่ใช้ในการทดสอบโปรตีนอีกด้วย
ในแวดวงการศึกษาที่พบได้บ่อยๆ คือ ใช้ CuSO4 ในการทดลองเรื่องการตกผลึก และการชุบทองแดงด้วยไฟฟ้า และใช้สาธิตปฏิกิริยาคายความร้อนโดยใช้แผ่นแมกนีเซียม(Magnesium ribbon) จุ่มลงในสารละลายของ CuSO4 นอกจากนั้นยังใช้ทดลองการเติมน้ำเข้าไปในโครงผลึก (hydration) โดยสังเกตได้จากสีของ CuSO4 ที่เปลี่ยนไป ซึ่งเมื่อให้ความร้อนกับ CuSO4.5H2O (สีน้ำเงิน) โมเลกุลของน้ำจะหลุดออกจากโครงสร้างได้ CuSO4 (สีขาวเทา) ในทำนองเดียวกันเมื่อน้ำเข้าไปอยู่ในโมเลกุลของ CuSO4 ก็จะกลับไปเป็น CuSO4.5H2O สังเกตได้จากการเปลี่ยนสีจากสีขาวเทาเป็นสีน้ำเงิน
วิธีการใช้
แหล่งน้ำ
1. อัตราส่วนคอปเปอร์ซัลเฟตต่อน้ำ 25กรัม(1ช้อนโต๊ะ) ต่อน้ำ 20 ลิตร
2. สามารถใส่น้ำได้ที่เป็นตะไคร่สีเขียวหรือสาหร่ายพิษได้
3. ควรนำสัตว์น้ำออกก่อน ป้องกันการเกิดเวรกรรม หรือเสียชีวิต
การเกษตร
1. อัตราส่วนคอปเปอร์ซัลเฟตต่อน้ำ 25กรัม(1ช้อนโต๊ะ) ต่อน้ำ 20 ลิตร
2. ฉีดพ่นให้ทั่วบริเวณที่เป็นเชื้อรา โรคใบไหม
การชุบ
1. ล้างเหล็กให้สะอาด
2. อัตราส่วนคอปเปอร์ซัลเฟตต่อน้ำ 25กรัม(10ช้อนโต๊ะ) ต่อน้ำ 20 ลิตร
3. แช่เหล็กทิ้งไว้ตามความต้องการ