โซเดียม ไฮโดรซัลไฟต์ (Sodium Hydrosulfite) จีน
คุณสมบัติ
เป็นสารเคมีที่เป็นพิษ ลักษณะเป็นผงผลึกสีขาว มีกลิ่นฉุนกำมะถันอ่อนๆ ละลายได้ในน้ำ ไม่ละลายในแอลกอฮอล์ มีความหนาแน่น 2.19 กรัมต่อมิลลิลิตร จุดหลอมเหลว 52 องศาเซลเซียส มีความคงตัวดี แต่จะสลายตัวในน้ำร้อนและสารละลายที่เป็นกรด ในรูปสารละลายมีคุณสมบัติเป็นสารรีดิวซ์
กลไกการออกฤทธิ์ / การเกิดพิษ
– โซเดียมไฮโดรซัลไฟต์มีคุณสมบัติเป็นสารรีดิวซ์ ดังนั้นจึงมีการประยุกต์ใช้ในอุตสาหกรรมที่เกี่ยวกับการฟอกสี โดยเปลี่ยนสีที่ไม่ละลายน้ำให้เป็นรูปของเกลือโลหะอัลคาไลที่ละลายน้ำได้ จึงสามารถกำจัดสีที่ไม่ต้องการได้
– ความเป็นพิษของสารนี้ มีค่า LD 50:5 กรัมต่อกิโลกรัม (เมื่อให้ในหนูโดยการกิน)
– สารนี้หากสัมผัสผิวหนังจะทำให้ผิวหนังอักเสบ เป็นผื่นแดง
– สัมผัสถูกตาจะก่อให้เกิดการระคายเคือง
– ถ้าหายใจเข้าไปจะก่อให้เกิดการระคายเคืองต่อเยื่อเมือกทางเดินหายใจส่วนบน ก่อให้เกิดอาการคลื่นไส้อาเจียนและปวดศีรษะ
– ถ้าบริโภคเข้าไปจะทำให้เกิดการอักเสบในอวัยวะที่สัมผัสอาหาร เช่น ปาก ลำคอ และกระเพาะอาหาร เกิดอาการปวดหลัง ปวดศรีษะ อาเจียน ความดันโลหิตจะลดลงอย่างรวดเร็ว แน่นหน้าอก หายใจไม่สะดวก หลอดลมหดตัว ทำให้หอบหืด ในผู้ที่เป็นโรคนี้อยู่แล้วอาจช็อก หมดสติ และเสียชีวิตได้ หากบริโภคเกิน 30 กรัม อาจทำให้เสียชีวิตได้
– การได้รับสารติดต่อกันเป็นเวลานาน ทำให้เป็นโรคภูมิแพ้
– สารนี้ไม่เป็นสารก่อมะเร็ง
ประโยชน์
เป็นสารที่ใช้ในอุตสาหกรรมที่เกี่ยวกับการฟอกสี เช่น กระดาษ เส้นใยไหม แห อวน และเครื่องหนัง
การปฐมพยาบาลเบื้องต้น
– หายใจเข้าไป : ถ้าหายใจเข้าไป ให้เคลื่อนย้ายผู้ป่วยออกสู่บริเวณที่มีอากาศบริสุทธิ์ ถ้าผู้ป่วยหยุดหายใจให้ช่วยผายปอด ถ้าหายใจติดขัดให้ออกซิเจนช่วย แล้วนำส่งไบพบแพทย์
– กินหรือกลืนเข้าไป : ถ้ากลืนหรือกินเข้าไป ให้ผู้ป่วยบ้วนล้างปากด้วยน้ำ นำส่งไปพบแพทย์
– สัมผัสถูกผิวหนัง : ถ้าสัมผัสถูกผิวหนัง ให้ฉีดล้างผิวหนังทันทีด้วยน้ำปริมาณมากๆอย่างน้อย 15 นาที พร้อมถอดเสื้อผ้าและรองเท้าที่เปรอะเปื้อนสารเคมีออก นำส่งไปพบแพทย์ และให้ซักทำความสะอาดเสื้อผ้าและรองเท้าก่อนนำกลับมาใช้ใหม่
– สัมผัสถูกตา : ถ้าสัมผัสถูกตาให้ฉีดล้างตาทันทีด้วยน้ำปริมาณมากๆอย่างน้อย 15 นาที
ข้อควรระวัง
โซเดียมไฮโดรซัลไฟต์ สามารถถูกออกซิไดซ์ได้ในอากาศและความชื้นไปเป็นโซเดียมไบซัลไฟต์ซึ่งทำให้เกิดความเป็นพิษต่อร่างกายได้ สารที่เข้ากันไม่ได้ คือ สารออกซิไดซ์อย่างแรง กรดแก่ นอกจากนี้สารนี้ยังเป็นสารไวไฟ เมื่อเกิดเพลิงไหม้ให้ใช้คาร์บอนไดออกไซด์ ผงเคมีแห้ง (น้ำจะใช้ไม่ได้ผลในการดับเพลิง) และสวมใส่อุปกรณ์ช่วยหายใจชนิดมีถังอากาศในตัว
การเก็บรักษา
– เก็บในภาชนะบรรจุที่ปิดมิดชิด
– เก็บในบริเวณที่เย็นและแห้ง
– เก็บในบริเวณที่มีการระบายอากาศเพียงพอ
– เก็บในบริเวณที่มีอุณหภูมิไม่เกิน 50 องศาเซลเซียส
– เก็บห่างจากความร้อน ประกายไฟ เปลวไฟและกรด
– ให้ล้างทำความสะอาดร่างกาย ให้ทั่วถึงภายหลังทำการเคลื่อนย้าย