สารกรองคาร์บอน (Activated Carbon) คืออะไร? หลักการทำงานและคุณสมบัติที่ควรรู้
สารกรองคาร์บอน หรือ Activated Carbon เป็นหนึ่งในวัสดุกรองที่ถูกใช้อย่างแพร่หลายทั่วโลก ทั้งในระบบบำบัดน้ำเสีย การกรองน้ำดื่ม โรงงานอุตสาหกรรม ไปจนถึงการฟอกอากาศ เนื่องจากมีคุณสมบัติพิเศษในการดูดซับ (Adsorption) สารเคมี สารอินทรีย์ โลหะหนัก คลอรีน กลิ่น สี และสิ่งเจือปนที่ไม่พึงประสงค์ออกจากน้ำและอากาศ ทำให้ระบบที่ใช้ Activated Carbon สามารถผลิตน้ำและอากาศที่สะอาด ปลอดภัย และได้คุณภาพตามมาตรฐาน
สารกรองคาร์บอน (Activated Carbon) คืออะไร?
สารกรอง คาร์บอน (Activated Carbon) คือ คาร์บอนที่ผ่านกระบวนการกระตุ้น (Activation Process) เพื่อเพิ่มพื้นที่ผิวและความพรุน (Porosity) ทำให้สามารถดูดซับสารต่าง ๆ ได้ดีมาก โดยวัตถุดิบหลักที่นำมาผลิต ได้แก่
-
ถ่านกะลามะพร้าว (Coconut Shell Carbon)
-
ถ่านไม้ (Wood Based Carbon)
-
ถ่านหินบิทูมินัส (Coal Based Carbon)
คาร์บอนที่ผ่านการกระตุ้นจะมี พื้นที่ผิว (Surface Area) สูงถึง 500–1500 ตารางเมตรต่อกรัม ซึ่งหมายความว่า Activated Carbon เพียง 1 กรัม สามารถมีพื้นที่ผิวมากเท่ากับสนามฟุตบอลหลายสนามรวมกัน ทำให้สามารถดักจับและดูดซับสารปนเปื้อนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
หลักการทำงานของสารกรองคาร์บอน
หลักการสำคัญของสารกรอง คาร์บอนคือ กระบวนการดูดซับ (Adsorption) ซึ่งเป็นการที่โมเลกุลของสารต่าง ๆ เช่น คลอรีน ฟีนอล โลหะหนัก สารอินทรีย์ระเหย (VOC) จะถูกดูดเกาะไว้ที่ผิวและรูพรุนของคาร์บอน โดยมีรายละเอียดดังนี้
-
การดูดซับทางกายภาพ (Physical Adsorption)
-
อาศัยแรงแวนเดอร์วาลส์ (Van der Waals Forces) ในการดึงดูดโมเลกุลสารเคมี
-
เหมาะกับการกำจัดสารอินทรีย์ที่มีขนาดโมเลกุลเล็ก
-
-
การดูดซับทางเคมี (Chemical Adsorption หรือ Chemisorption)
-
เกิดจากปฏิกิริยาเคมีระหว่างพื้นผิวของคาร์บอนกับสารมลพิษ
-
ช่วยดักจับสารที่มีความเป็นพิษสูง เช่น ไฮโดรเจนซัลไฟด์
-
-
การเร่งปฏิกิริยา (Catalytic Reactions)
-
Activated Carbon ช่วยเร่งการออกซิเดชันของสาร เช่น คลอรีนและโอโซน
-
ทำให้น้ำสะอาดและมีกลิ่นรสที่ดีขึ้น
-
คุณสมบัติเด่นของสารกรองคาร์บอน
-
พื้นที่ผิวสูง (High Surface Area)
-
ทำให้สามารถดักจับสิ่งสกปรกได้จำนวนมาก
-
-
โครงสร้างพรุนละเอียด (Porous Structure)
-
มีรูพรุนขนาดไมโครและแมโครเหมาะกับการดูดซับสารหลากหลายชนิด
-
-
ความสามารถในการกำจัดสารเคมีและกลิ่น
-
กำจัดคลอรีน สารอินทรีย์ สารเคมีระเหย VOC ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
-
-
ความปลอดภัยและความเป็นกลาง
-
ไม่ละลายปนเปื้อนในน้ำ สามารถใช้ได้ทั้งในระบบน้ำดื่มและอุตสาหกรรม
-
-
สามารถฟื้นฟูการใช้งาน (Regeneration)
-
Activated Carbon บางประเภทสามารถนำไปเผาไหม้หรือฟื้นฟูเพื่อกลับมาใช้ใหม่ได้
-
ประเภทของสารกรองคาร์บอน
-
คาร์บอนจากกะลามะพร้าว (Coconut Shell Activated Carbon)
-
มีรูพรุนเล็ก เหมาะกับการกรองน้ำดื่ม และกำจัดสารอินทรีย์
-
-
คาร์บอนจากถ่านไม้ (Wood Based Activated Carbon)
-
เหมาะกับการกำจัดสีและสารอินทรีย์ขนาดใหญ่
-
-
คาร์บอนจากถ่านหิน (Coal Based Activated Carbon)
-
มีความแข็งแรงสูง อายุการใช้งานนาน ใช้ในระบบอุตสาหกรรม
-
-
แบบผง (Powdered Activated Carbon: PAC)
-
ใช้ผสมในน้ำเพื่อกำจัดกลิ่นและรส
-
-
แบบเกล็ด (Granular Activated Carbon: GAC)
-
นิยมบรรจุในถังกรองน้ำ
-
-
แบบแท่ง (Block Activated Carbon)
-
ใช้ในเครื่องกรองน้ำดื่มขนาดเล็ก
-
การใช้งานของสารกรองคาร์บอน
-
การกรองน้ำดื่ม: กำจัดคลอรีน กลิ่น สี สารอินทรีย์
-
อุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม: กำจัดรสชาติไม่พึงประสงค์จากวัตถุดิบ
-
โรงงานเคมีและเภสัชกรรม: ดูดซับตัวทำละลาย สารอินทรีย์ โลหะหนัก
-
การบำบัดน้ำเสีย: ลดสารเคมีตกค้างก่อนปล่อยสู่สิ่งแวดล้อม
-
ระบบกรองอากาศ: ฟอกอากาศ กำจัดกลิ่นในโรงงาน ห้องน้ำ หรือเครื่องฟอกอากาศ
-
การใช้งานด้านการแพทย์: ใช้ในหน้ากากกรองแก๊สพิษและการรักษาภาวะพิษจากสารเคมีบางชนิด
เหตุผลที่นิยมใช้สารกรอง คาร์บอน
-
ประสิทธิภาพสูง → สามารถกำจัดสิ่งปนเปื้อนได้หลากหลายชนิด
-
ต้นทุนคุ้มค่า → ราคาถูกเมื่อเทียบกับสารกรองอื่นที่ให้ประสิทธิภาพใกล้เคียง
-
ใช้งานง่าย → ติดตั้งได้กับทั้งระบบกรองน้ำและกรองอากาศ
-
ความปลอดภัย → เหมาะกับการผลิตน้ำดื่มที่ต้องการมาตรฐานสูง
-
เป็นที่ยอมรับทั่วโลก → มาตรฐาน NSF, AWWA และ FDA รับรอง
วิธีการเลือกซื้อสารกรอง คาร์บอน
-
เลือกตามวัตถุดิบ: Coconut Shell, Coal, Wood
-
ดูรูปแบบ: ผง (PAC), เกล็ด (GAC), แท่ง (Block)
-
ตรวจสอบคุณภาพมาตรฐาน: มีการรับรอง NSF หรือ FDA
-
เลือกตามการใช้งาน: กรองน้ำดื่ม, บำบัดน้ำเสีย, ฟอกอากาศ
-
ดูอายุการใช้งาน: โดยทั่วไป 6–12 เดือนขึ้นกับคุณภาพน้ำ
การดูแลและบำรุงรักษา
-
ควรเปลี่ยนสารกรองตามระยะเวลาที่กำหนด เพื่อป้องกันการอิ่มตัว
-
หลีกเลี่ยงการใช้งานในสภาวะที่มีน้ำมันหรือไขมันสูง เพราะจะอุดตันรูพรุน
-
ล้างระบบกรองเป็นประจำ เพื่อยืดอายุการใช้งาน
สรุป
สารกรอง คาร์บอน (Activated Carbon) เป็นวัสดุกรองที่มีบทบาทสำคัญในหลายอุตสาหกรรม ด้วยคุณสมบัติการดูดซับสารปนเปื้อน กลิ่น สี และคลอรีนได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้น้ำและอากาศสะอาดขึ้น ทั้งยังใช้งานง่าย ราคาคุ้มค่า และได้รับการยอมรับทั่วโลก หากคุณกำลังมองหาวิธีการปรับปรุงคุณภาพน้ำและอากาศ การเลือกใช้สารกรอง คาร์บอนถือเป็นคำตอบที่เหมาะสมและคุ้มค่าที่สุด
สนใจติดต่อ เวิลด์เคมีคอล กรุ๊ป ผู้นําด้านการจําหน่ายและนำเข้า สารสารเคมี สารเคมีอุตสาหกรรม ขนาดใหญ่ และ ขนาดย่อม ประเภท เคมีอุตสาหกรรม เคมีทําความสะอาด เคมีสระว่ายน้ำ เคมีบำบัดน้ำ เคมีงานปั้น-งานหล่อ เคมีอาหาร กลิ่น สารสกัด สี น้ำหอม เคมีเครื่องสำอาง อาทิ กลีเซอรีน โซดาไฟเกล็ด โซเดียมเมต้าไบซัลไฟต์ เอทิลแอลกอฮอล์ ฯลฯ สารพัดด้านเคมี เวิลด์เคมิคอล กรุ๊ป พร้อมให้บริการและให้ปรึกษากับลูกค้าทุกท่าน
สนใจสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่
Line ID : @worldchemical
Facebook : https://www.facebook.com/chemical.chiangmai
เว็บไซต์ : www.worldchemical.co.th
โทร : 053 204 446-7

