คาลิเบท เครื่อง pH ตอนไหน… ดีที่สุด
การคาลิเบท เครื่องวัดค่า pH (pH Meter): ขั้นตอนและความสำคัญ
การวัดค่าความเป็นกรด-ด่าง (pH) เป็นกระบวนการพื้นฐานที่สำคัญในหลากหลายอุตสาหกรรม เช่น อุตสาหกรรมเคมี อาหารและเครื่องดื่ม การเกษตร การบำบัดน้ำเสีย และการวิจัยทางวิทยาศาสตร์ เพื่อให้การวัดค่า pH มีความถูกต้องและแม่นยำ เครื่องวัด pH หรือ pH meter จะต้องได้รับการ Calibration อย่างสม่ำเสมอ
ความหมายของการ คาลิเบท (Calibration) ของเครื่องวัด pH
Calibration คือกระบวนการปรับแต่งและตั้งค่าของเครื่องมือวัด เพื่อให้ผลลัพธ์ที่ได้จากการวัดมีความถูกต้องและแม่นยำมากที่สุด โดยเฉพาะกับเครื่องวัดค่า pH ซึ่งเป็นเครื่องมือที่ใช้หลักการวัดศักย์ไฟฟ้าระหว่างอิเล็กโทรด (Electrode) เพื่อนำไปแปลงเป็นค่าความเป็นกรด-ด่างของสารละลายที่กำลังวัด การคาลิเบทจึงมีบทบาทสำคัญในการชดเชยค่าความคลาดเคลื่อนที่อาจเกิดขึ้นจากหลายปัจจัย เช่น การเสื่อมของหัววัด สภาพแวดล้อม หรืออุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลง
การคาลิเบทเครื่อง pH โดยทั่วไปจะต้องอ้างอิงกับ สารละลายบัฟเฟอร์ (Buffer Solutions) ซึ่งเป็นสารที่มีค่า pH คงที่และแน่นอน โดยนิยมใช้ค่า pH 4.00, 7.00 และ 10.00 ในการตั้งค่าต้นแบบ เพื่อเป็นจุดอ้างอิงให้เครื่องสามารถ “เรียนรู้” และแปลงค่าศักย์ไฟฟ้าให้สัมพันธ์กับค่าความเป็นกรด-ด่างได้อย่างถูกต้อง คาลิเบทจึงเปรียบเสมือนการ “เทียบมาตรฐาน” หรือการ “ตั้งศูนย์” ให้เครื่องวัดกลับมาอยู่ในค่าที่ถูกต้องตามหลักมาตรวิทยา
สาเหตุที่ต้องมีการ Calibration อย่างสม่ำเสมอ
- หัววัดมีการเสื่อมสภาพ: หัววัด pH มีอายุการใช้งานจำกัด การใช้งานต่อเนื่องหรือการเก็บรักษาที่ไม่เหมาะสมอาจทำให้ค่าที่อ่านได้ผิดเพี้ยน
- ผลกระทบจากสภาพแวดล้อม: อุณหภูมิ ความชื้น และสิ่งเจือปนในสารละลายอาจส่งผลต่อความแม่นยำของการวัด
- การเคลื่อนย้ายเครื่องมือ: การขนย้าย pH meter หรือการใช้งานภาคสนามอาจทำให้เครื่องคลาดเคลื่อนจากค่ามาตรฐาน
- ความต้องการความแม่นยำสูง: กรณีการควบคุมคุณภาพที่เข้มงวด เช่น ในอุตสาหกรรมอาหาร เครื่องดื่ม ยา หรืองานวิจัยวิทยาศาสตร์
เป้าหมายของการ Calibration
- เพื่อให้เครื่องวัดสามารถรายงานค่าที่ “ตรง” และ “น่าเชื่อถือ”
- ลดความผิดพลาดในการตัดสินใจจากค่าที่วัดได้
- เป็นการยืดอายุการใช้งานของหัววัดและตัวเครื่อง
- สนับสนุนมาตรฐานด้านคุณภาพและความปลอดภัยในกระบวนการผลิตหรือทดลอง
อุปกรณ์ที่ใช้ในการ Calibration
- เครื่องวัด pH (pH Meter)
- หัววัด (pH Electrode)
- สารละลายบัฟเฟอร์มาตรฐาน (pH 4.00, pH 7.00, pH 10.00)
- น้ำกลั่นหรือน้ำปราศจากไอออน (สำหรับล้างหัววัด)
- แก้วบีเกอร์สะอาด
ขั้นตอนการ Calibration เครื่อง pH
- เตรียมเครื่องและสารละลาย
- เปิดเครื่อง pH meter และรอให้เครื่องพร้อมใช้งาน
- เตรียมสารละลายบัฟเฟอร์ (แนะนำให้ใช้ pH 7.00 เป็นจุดกลาง และ pH 4.00 หรือ pH 10.00 เป็นจุดที่สอง)
- ล้างหัววัด
- ล้างหัววัดด้วยน้ำกลั่น และซับเบา ๆ ด้วยกระดาษทิชชูไม่เป็นขุย
- คาลิเบทจุดแรก (pH 7.00)
- จุ่มหัววัดลงในสารละลาย pH 7.00
- รอจนค่าคงที่ แล้วกดปุ่ม “Calibrate” หรือ “Enter” ตามคู่มือเครื่อง
- คาลิเบทจุดที่สอง (pH 4.00 หรือ pH 10.00)
- ล้างหัววัดอีกครั้ง แล้วจุ่มในสารละลายบัฟเฟอร์ที่สอง
- ทำซ้ำขั้นตอนการคาลิเบทจนเครื่องบันทึกค่าเสร็จ
- ตรวจสอบผล
- ล้างหัววัดและทดลองวัดค่า pH ของสารละลายอื่นเพื่อทดสอบความแม่นยำ
คำแนะนำเพิ่มเติม
- ควรคาลิเบทเครื่องวัดทุกวันก่อนใช้งาน โดยเฉพาะเมื่อใช้วัดสารที่มีค่า pH ใกล้ขอบเขต
- เก็บสารละลายบัฟเฟอร์ในภาชนะปิดสนิท หลีกเลี่ยงแสงและอุณหภูมิสูง
- เปลี่ยนหัววัดเมื่อพบว่าเครื่องไม่สามารถคาลิเบทได้แม้เปลี่ยนสารละลายบัฟเฟอร์แล้ว
สนใจติดต่อ เวิลด์เคมีคอล กรุ๊ป ผู้นําด้านการจําหน่ายและนำเข้า สารเคมีภัณฑ์ เคมีภัณฑ์อุตสาหกรรม ขนาดใหญ่ และ ขนาดย่อม ประเภท เคมีอุตสาหกรรม เคมีทําความสะอาด เคมีสระว่ายน้ำ เคมีบำบัดน้ำ เคมีงานปั้น-งานหล่อ เคมีอาหาร กลิ่น สารสกัด สี น้ำหอม เคมีเครื่องสำอาง อาทิ กลีเซอรีน โซดาไฟเกล็ด โซเดียมเมต้าไบซัลไฟต์ เอทิลแอลกอฮอล์ ฯลฯ สารพัดด้านเคมี เวิลด์เคมิคอล กรุ๊ป พร้อมให้บริการและให้ปรึกษากับลูกค้าทุกท่าน
สนใจสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่
Line ID : @worldchemical
Facebook : https://www.facebook.com/chemical.chiangmai
เว็บไซต์ : www.worldchemical.co.th
โทร : 053 204 446-7
